İşitsel İletimde Rol Alan Nörotransmitterler

İŞİTSEL İLETİMDE ROL ALAN NÖROTRANSMİTTERLER

Koklea tonotopik organizasyona sahiptir. Apikalinde alçak frekanslı sesler , bazalında yüksek frekanslı sesler kodlanır. Tüylü hücreler apikalde mekanotransdüksiyon için bazalda ise nörotransmitter salınımı için oldukça özelleşmiş demetleri oluştururlar.

1-EKSİTATÖR (UYARICI)

-Glutamat : Glutamatı oluşturan maddelere işitme sistemi terminallerinde ve spiral ganglionlarda bolca rastlanmıştır. Eksitatördür ama akustik hasarda aşırı uyarıma bağlı Glutamat eksitatoksisitesi gelişir.-Aspartat : Koklear nukleusu ateşler.
-Histamin : Afferent sinirin ateşleme hızını artırır.
-Kalsitonin Gen İlişkili Peptid : Sinirsel aktarıcı nöropeptittir. DTH ve İTH terminalleri ile medial efferent sinaps bölgesinde bulunduğu düşünülüyor.
-Arjinin – Vazopresin ve Oksitosin : Kokleanın sıvı ve iyon dengesinde rolü vardır ve iç kulaktaki duyusal fonksiyon için önemli olan akuaparin –mRNA geçişini artırır. Oksitosinin ise superior olivary kompleksten kaynaklandığı düşünülmektedir.
-Vazoaktif intestinal polipeptit (VIP) : İç kulaktaki sıvı regülasyonunu düzenler.

2-İNHİBİTÖR (BASKILAYICI)

-GABA(Gama Amino Bütirik Asit ) : Efferent sistemin 2. nörotransmitteridir. İşitme sisteminin temel inhibitörü olup çoğunlukla süperior olivary kompleksde bulunan hücre gövdelerinde ve DTH’larda yoğunlukla bulunmuştur.
-Glisin : Koklear nukleus aktivitesini azaltır.

3-HEM EKSİTATÖR HEM İNHİBİTÖR

-Asetilkolin : Nikotinik ve muskorinik yapısı sayesinde hem eksitatör hem de inhibitör sinaptik iletiye karışır. Nöronal hastalarda önemi büyüktür. (Örn: Parkinson , Alzheimer ,epilepsi vb. ) İç kulak hastalıklarında da rolü vardır.
– Nitrik oksit : Gaz halinde bir nörotransmitterdir. Koklear kan akımını ve endokoklear potansiyelleri düzenlemesine rağmen yüksek dozda afferent hücreler olan İTH’da hasara neden olurlar. Yapılan çalışmalarda gürültülü ortamda çalışanlarda anlamlı olarak nitrik oksit miktarı daha az bulunmuştur.
-Nöroadrenalin : Başlangıçta koklear nukleus hücrelerini baskılar ancak daha sonra uzun süreli bir uyarıcı etki yaratır.

EK BİLGİ

-Strikinin : Glisin antagonistidir. Glisin’i bloklar.
-Bikukullin : GABA antagonistidir. GABA’yı bloklar.

Kaynakça
1-https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-isitme-sisteminin-reseptor-ve-noromediatorleri-71963.html
2-Mehmet BOŞNAK, Ayhan ERALP ,Gaziantep Tıp Dergisi 2007,’’Koklear Nukleusun Elektrofizyolojik , Histolojik ve Nörokimyasal Özellikleri ‘’