İşitme Cihazı Nedir?
İşitme cihazı, amplifikatör(ses yükseltici) yardımıyla gürültü ve konuşma seslerini gerektiği kadar yükselten, kulak içine veya kulak içine yerleşen kulak kalıbı vasıtasıyla kulak arkasına konulan elektronik cihazlardır.
İçindekiler
Di̇ji̇tal İşi̇tme Ci̇hazi Çeşi̇tleri̇ Nelerdi̇r?
Teorik olarak iki çeşit olduğu bilinse de kullanım ve yapısal bazda değerlendirdiğimiz zaman dört çeşit işitme cihazı vardır.
Teorik olarak bilinen işitme cihazları ; Kulak Arkası ve Kulak içi olarak bilinir.
Kullanım ve yapısal olarak değerlendirdiğimizde ise,hoparlörü kulağın içine yerleştirilmiş kulak arkası (RIC), kulak arkası (BTE) , kulak içi (IT-CIC) ve kanal içi(IIC) işitme cihazları bulunmaktadır.
İşlevleri ise çok geniş çaplıdır. Bahsettiklerimiz sadece işitme cihazlarının tip olarak sınıflandırılmasıdır.
Di̇ji̇tal İşi̇tme Ci̇hazinin Çalişma Mekani̇zmasi Nedi̇r?
Kulak arkası (BTE) işitme cihazında; iki mikrofon, bir hoparlör, bir amplifikatör bulunurken hoparlörü kulağın içine yerleştirilmiş kulak arkası (RIC) işitme cihazında; iki mikrofon, bir hoparlör(kulak yolunda bulunan parça) ve bir amplifikatör bulunur.
Kulak içi (CIC-IIC) işitme cihazında ise hoparlör, amplifikatör ve çift mikrofon vardır. Fakat mikrofonlardan her zaman bir tanesi çalışmamaktadır. Bu sebeple çalışma şekline bakılacak olursa tek mikrofon içerir. İki mikrofondan bir tanesinin çalışmama sebebi ise feedback i önlemektir.
Dijital işitme cihazlarının en temel çalışma prensibi;
Neden İşi̇tme Ci̇hazi Kullanmaliyim?
Sağlığımızı ve yaşam kalitemizi etkileyen her ne olursa olsun tedavisi olduğu sürece hiçbir zaman tedaviyi reddetmemek gerekir. İşitme cihazı da işitme kaybını stabil tutar ve yaşam kalitesini arttırır. Düzenli kullanım da ise anlama yetimizi iyileştirir fakat işitme kaybını iyileştirmez, sadece ilerlemesini durdurur. Anlama yetisinin iyileşmesi yaşa bağlı olarak değişen bir durumdur. Yaş ilerledikçe anlama yetisinin iyileşmesi güçleşir. Bu sebeple erken tedavi ve erken cihazlanmak oldukça mühimdir.
İşitme kaybının başladığı durumlarda, işitme cihazını geç kullandığımız takdirde , yeterince verim almamız zor hale gelir. Bunun sebebi ise duyamadığımız kelimelerin beyinde işlemlenememesidir. Her kelime kaçırdığımızda, beynimiz kaçırdığımız kelimeleri işlemleyemez . Bu durumda işitme cihazını kullansak bile kısa sürede fayda göremeyeceğimizi bilmeliyiz.
- Peki bu kadar işitme cihazı çeşitleri varken, sizin ihtiyacınızı hangisi karşılar?
- Size en faydalı olan cihaz hangisidir?
İşi̇tme Ci̇hazimi Nasil Ve Neye Göre Seçmeli̇yi̇m?
Bilindiği üzere piyasada birçok işitme cihazı markası vardır. İşitme cihazı markası seçimlerinde en önemli kriter; o markanın başarıları, üretim yeri ve güvenilir olmasıdır. Sadece işitme cihazı almakla bu işi tamamlanmış sayamayız. Asıl önemli olan, devamında kişiye sunulan hizmet ve cihazla ilgili çıkan problemlerde arkasında duran teknik servisin kalitesidir. Teknik servisin kalitesini belirleyen bir çok kriter vardır. Bunların başında kullanılan malzemelerin orijinalliği ve kalitesi yer alır. Örnek verecek olursak, telefonumuz arıza yaptığı zaman ucuz ve kalitesiz parçalarla tamiri yapıldığında hem telefonumuzun ömrü kısalır hem de tekrar tekrar aynı arızayla karşılaşırız.
İşitme cihazı tipi seçiminde ise kişinin işitme kaybı derecesi büyük rol oynar. Bunun yanında kişinin dış kulak yolu anatomisine, kulakta mevcut olan anomalilere ve var olan problemleri de (kulakta akıntı, basınç hissi vb) göz önünde bulundurmak gerekir. İşitme kaybı belirlenmeden işitme cihazı seçilemez. Bu seçimi ise işitme cihazı merkezlerinde bulunan odyologlar yapmalıdır. Kişinin isteğine göre işitme cihazı seçimi belirlenmemelidir. Kişinin, odyoloğu yönlendirebileceği tek konu; işitme cihazı kullanmaya başladıktan sonra duyduğu ses kalitesiyle ilgili geri dönüşleridir.
Kulak içi (ITC-CIC) işitme cihazı hafif-orta derecede işitme kayıplarına, kanal içi (IIC) işitme cihazları hafif dereceli işitme kayıplarına uygundur. Bunun temel sebebi işitme cihazının içeriğindeki güçtür. İşitme cihazının gücü işitme kaybına ne kadar uyumluysa kişinin göreceği fayda o kadar artar. Kulak arkası (BTE-RIC) işitme cihazları hafif-orta-ileri ve çok ileri derece işitme kayıplarında kullanılır.
İşitme kaybına göre, cihazın gücü seçildikten sonra sıradaki önemli kriter cihazın uygulanma şeklidir. Bu iş ise tamamı ile odyoloğa kalır. Kulağı ne kadar tıkarsak, kişinin doğal rezonansını o kadar engelleriz. İleri ve çok ileri derece işitme kayıplarında kulağı tıkamak herhangi bir sorun oluşturmaz. Fakat hafif ve orta derece işitme kayıplarında kulağı ne kadar az tıkarsak kişi kendisini o kadar iyi hisseder.
Kulağı tıkamamak için iki kural vardır: Birincisi; kullanılan kulak kalıbına veya kullanılan kulak içi cihazlarına kulağın havalanmasını sağlamak için vent kullanmaktır. Bu vent milimetre olarak değerlendirilir ve işitme kaybına göre değişir. Ne kadar az işitme kaybı varsa vent milimetresi o kadar fazla olmalıdır. Bu kurala uyulmazsa işitme cihazı kullanan kişi sesleri yankılı ve boğuk duyar. Ayrıca kulakta sürekli bir nemlenme-terleme olur. İkinci kural ise odyoloğun açık uygulama ile işitme cihazını ayarlamasıdır. Açık uygulama, evrensel uçlar ile yapılan uygulamadır ve kişiden kulak izi alınması gerekmez.
Bu evrensel uçların isimleri her markaya göre farklılık gösterir. Kişi için açık uygulama her ne kadar rahat olsa da işitme kaybı derecesi ön planda yer alır. Son olarak işitme cihazı seçimindeki diğer önemli kriter ise işitme cihazını kişiye uygulayan odyoloğun donanımlı olması önem arz eder. En pahalı işitme cihazı satın alınsa dahi işitme cihazı uyarlaması iyi yapılmadığı sürece kişi hiçbir fayda göremez. İşitme cihazının uyarlanması işitme kaybı tipi ve derecesine göre önemli değişiklik gösterir. Her kişiye aynı uyarlama yapılamaz. İşitme cihazı uyarlamasının iyi yapıldığını ise cihazlanan kişi anlayacaktır. Ayarlanan sese sonradan alışma gibi bir durum söz konusu değildir. Fakat bazı durumlarda cihazlanan kişinin kendi sesinde gariplik hissetmesi alışmaya bağlı olarak iyileşme gösterir. Bunun sebebi ise kişinin önceden kendi sesini çok iyi işitememesidir. Bununla birlikte uzun süre unilateral cihazlanmış kişinin sonrasında bilateral cihazlandığı durumda da alışma süreci doğar. İşitme cihazına alışma süresi ortalama 2 haftadır.