Akustik Refleks Ölçümü ve Değerlendirilmesi 2020
Akustik Refleks Ölçümü ve Değerlendirilmesi
Orta kulak boşluğunda malleus , incus , stapes adında 3 tane kemikçik bulunur. Bu kemikçikler birbirlerine eklemlerle bağlıdırlar. Aynı zamanda bu kemikçikleri çeken kaslarda mevcuttur. Malleus’a yapışan kasa M.tensor timpani , stapes’e yapışan kasa ise M.stapedius denir . M.stapedius kasının görevi yüksek şiddette sesler geldiğinde kasılarak sesin iç kulağa geçişini engellemektedir.Stapes kasının uyaranlara bağlı kasılması orta kulakta ölçülebilir bir kompliyans değişikliği oluşturur. Bu değişiklik akustik refleks oluşturur. Bu refleks normal insanlarda işitme eşiğinden 80-90 db daha yüksek bir sesle uyarıldıklarında elde edilebilir.
Akustik refleks ölçüm komponentleri yukarıdaki şekilde gösterilmektedir. Sesin verileceği kulağa hoparlör , refleksin alınacağı kulağa ise prob takılır. Uyaranın verildiği kulak ile refleksin alındığı yani probun takılı olduğu kulak aynı ise buna “İpsilateral Ölçüm” , uyaranın verildiği kulak ile probun takılı olduğu kulak farklı ise buna “Kontralateral Ölçüm” denir. Ses hangi kulaktan verilirse refleks o kulağın ismiyle anılır.
Kontralateral refleks ölçümü çapraz refleks yollarındaki bozukluklara daha duyarlıyken İpsilateral refleks ölçümü orta kulak patolojilerine daha duyarlıdır. Aynı zamanda ipsilateral ölçümde uyaran ve prob aynı kulakta olduğundan hata payı kontralateral ölçüme göre daha fazladır.
Refleks Arkı
- İki ipsilateral iki kontralateral olmak üzere dört tane akustik refleks arkı vardır.
- Refleks arkı nöral bir yol oduğu için bu yollardaki herhangi bir patolojik durum akustik refleks ölçümünü etkileyecektir.
Akustik refleksin alınamayacağı durumlar:
- Orta kulak patolojisi (otoskleroz , kemikçik zinciri kopukluğu )
- 7. Ve 8. Sinir patolojisi
- Orta derecede iletim tipi işitme kaybı
- İleri derecede koklear işitme kaybı
- Beyin sapı lezyonu
NOT : Akustik refleksin olması kişinin işittiği anlamına gelirken olmaması işitmediği anlamına gelmez! İşitme kaybı olmasa bile fizyolojik veya anatomik nedenlerden dolayı refleks elde edilemeyebilir.
Recruitment koklear patoloji ayrımında kullanılır. Önce saf ses işitme eşikleri bulunur. Daha sonra 500-1000-2000-4000 Hz de stapes contralateral refleks eşiği bulunur . Eğer hastanın işitme eşiği ile refleks eşiği arasındaki gap 60 db ve altında ise Metz pozitiftir. Metz’in pozitif olması koklear patoloji şüphesi uyandırır. Metz’in pozitif olduğu duruma en güzel örnek Meniere hastalığıdır. Bu hastalarda stapes refleksi olması gerekenden daha düşük desibelde elde edilir. Retrokoklear patolojilerde tam tersi olarak işitme eşiği ile refleks eşiği arasındaki aralık artar.
Süreli uyarana karşı stapes kasındaki kontraksiyonun gevşeme zamanını ve yüzdesini ölçen testtir. Koklear patoloji ayırıcı tanısında kullanılır.
- 500 ve 1000 Hz de saf ses uyaran kullan.
- Kokleayı akustik refleks eşiğinin 10 db üstünde 10 sn uyar ve refleks devamlılığını gözlemle.
- Eğer ilk 5 sn içinde yarı yarıya bir azalma veya daha fazlası söz konusuysa Refleks decay pozitif denir ve retrokoklear patolojiden şüphelenilir.
- Düşüş miktarı normal insanlarda 0-10 db arasında , koklear patolojili insanlarda 0-15 db bazen de 25-30 db arasında , retrokoklear patolojili hjastalarda ise 35 db yi aşmaktadır. Maksimum decay retrokoklear patolojilerde gözlemlenir.