Stiffness ve Odyoloji ?
İçindekiler
Stiffness ve Odyoloji
Esneklik(Stiffness): Maddenin hacim veya şekil değişikliğinden sonra, eski haline dönebilme özelliğidir. Esneklik limiti ise bir maddeye uygulanan sürekli bir değişikliğe uğramasına neden olmayacak maksimum kuvvet. Her madde, hangi halde -gaz, sıvı, katı- olursa olsun, bir kuvvete maruz kaldığında, şekli veya hacmi ya da hem şekli hem de hacmi değişir.Aynı zamanda her maddede, değişim sonrasında “eski haline dönme” eğilimi vardır.
Stiffness ve Kütle
Stiffness ve Kütle arasında ters bir orantı vardır. Şöyle ki kütle arttıkça Stiffness yani Esneklik azalır bunu Newton’un 1. Hareket Yasası: EYLEMSİZLİK(inertia-Bir cisme herhangi bir kuvvet uygulanmadıkça, cismin pozisyonunu korumasıdır ) ile açıklarız. 1.Yasa derki: Bir cisme herhangi bir kuvvet uygulanmadıkça, cisim pozisyonunu korur ve buna EYLEMSİZLİK denir. Eylemsizlik miktarı, doğrudan kütle ile orantılıdır. Kütle arttıkça, eylemsizliği bozmak zorlaşır. Diyapozon üzerinden anlatmak istersek eğer; Diyapazona dışardan bir kuvvet uygulandığında, kuvvetin büyüklüğü ile orantılı büyüklükte bir yer değişimi/uzanım gerçekleşir. Esneklik kuvveti, diyapazonun denge konumuna dönmesine; eylemsizlik kuvveti, denge konumundan maksimum yer değişimine neden olur. Eylemsizlik ve esneklik kuvvetlerinin etkileşimi nedeniyle, diyapazon öne-arkaya hareketini sürdürür: TİTREŞİME GEÇMESİ.
Stiffness ve Odyoloji + Titreşim Hareketi
Titreşim hareketi, kütle ve esnekliğe sahip cismin öne arkaya hareketinden ibarettir. Bütün cisimler kütle ve esnekliğe bir ölçüde sahip olduklarından, her cisim titreşime geçebilir. Öne-arkaya hareket, iki zıt kuvvet olan eylemsizlik ve esneklik sonucunda oluşur. Bunu daha iyi kavrayabilmek için Newton’un 2. ve 3. Hareket Yasası’na bakalım: Eylemsiz bir referans sisteminde, bir parçacık üzerindeki net kuvvet onun çizgisel momentumunun zamana bağlı olarak değişimi ile orantılıdır: “F=ma: Bir cisim üzerindeki net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımınaeşittir.”(İvme=Hareket eden nesnenin kısa bir zaman içinde, hızında oluşan değişmenin bu zamana oranı). Newton’un 3. HareketYasası: Herhangi bir kuvvete karşı mutlaka eşit, ancak zıt yönde bir tepki kuvveti vardır. Hiçbir kuvvet tek başına var olamaz. Bir kuvvet uygulandığında, diyapazon eylemsizlik kuvvetine bağlı olarak, bir yöne hareket eder; hareket, esneklik kuvveti eylemsizlik kuvvetini yenene kadar sürer: ESNEKLİK, EYLEMSİZLİĞİN TEPKİ KUVVETİ GÖREVİNİ YAPAR. Titreşim hareketindeki en önemli özellik, yer değişimini başlatan dış kuvvetin tekrar tekrar uygulanmasının gerekmemesidir. Eylemsizlik ve esnekliğin zıt kuvvetleri, hareketi besler.
Stiffness ve Odyoloji + Kulak
Sesler, kulak zarı ile sonlanan kısa bir yamuk tüp şeklindeki kulak kanalından kulağa girer. Kulak kanalı bir rezonansa (2000-4000 Hz) sahiptir ve bu özellik bizi 1-6 kHz ranjındaki seslere karşı en duyarlı hale getirir. Kulak zarı gergin bir membrandır. Böylelikle sesler membrana çarptığında titreşmesine neden olur. Seslerin şiddeti arttıkça vibrasyonun amplitüdü artar. Düşük şiddetteki sesler, çok küçük hareketler oluşturur. Absolut(mutlak) eşik yakınındaki sesler için kulak zarı bir hidrojen atomunun genişliğinden daha az hareket eder. Kulak zarının titreşimleri kemikçiklerle orta kulağa taşınır. Stapes diğer bir membrana, kokleanın oval penceresine bağlıdır.
Stiffness ve Odyoloji + Otitis Media
Otitis media’da orta kulak iletim mekanizmasının artmış stiffness’ına bağlı olarak iletim tipi işitme kaybı oluşur. Stiffness, sistemin rezonans noktasını yüksek frekanslara kaydırdığı için, sesler alçak frekans kalitelerini kaybederler ve keskin bir teneke sesine benzer özellik kazanırlar. Rezonansta inertia ve stiffness/esneklik kuvvetleri, büyüklük olarak eşit, fakat faz dışıdırlar. Böylelikle titreşimin büyüklüğünü sadece sürtünme kuvveti sınırlar. Kütle ve sürtünme değişmeden sistemin stiffness’i artarsa, amplitüt rezonans frekansının altındaki frekanslarda azalır ve rezonans frekansı yükselir. Stiffness değişmeyip mass yükselirse, rezonans frekansının altındaki frekanslar için çok hafif bir amplitüt değişikliği olurken, rezonansın üstündeki frekanslarda amplitüt azalır ve rezonans frekansı düşer.