TİNNİTUS – SON KULAK BÜKÜCÜ
Tinnitus, kokleada titreşim ve mekanik aktivite olmaksızın sinir sistemindeki bir aktivite sonucu oluşan ve dışarıdan herhangi bir uyaran olmaksızın meydana gelen ses algısı olarak tanımlanır. Tinnitus birincil tinnitus ve ikincil tinnitus olarak sınıflandırılabilir ; idiyopatik ve sensörinöral işitme kaybı ile ilişkili veya ilişkili olmayan tinnituslu hastalar birincil tinnitus olarak, altında sensörinöral işitme kaybından ziyade özel veya organik kökenli nedenler yatan tinnituslu hastalar ikincil tinnitus olarak sınıflandırılır. Dış kulak yolunda serümen birikimi, otoskleroz , östaki disfonksiyonu gibi orta kulak problemleri , meniere gibi iç kulak problemleri ve vestibüler schwannom gibi işitsel sinir patololojileri işitsel sistem bozukluğu olan veya vasküler anomalikleri olan, myoclonic ve intcranial hipertansiyon problemleri gibi işitsel olmayan sistem bozukluklarına tinnitus eşlik edebilir.
Patolojik mekanizmanın altında yatan belirsiz yaklaşımlar nedeniyle tinnitusun tanımlanması günümüzde halen zordur. Epidemiyolojik çalışma sayılarının artışı ile tinnitus ile işitme kaybı arasında yakın bir ilişki olduğu görülmüştür. Genel olarak çeşitli çalışmalar tinnitus oluşumunda sensörinöral işitme kaybının önemli rolü olduğunu göstermiştir. Ancak, tinnitusta sensörinöral işitme kaybının rolü kesin değildir. Bazı çalışmalarda, işitme kaybı derecesi ile tinnitus arasında korelasyon elde edilirken, bazı çalışmalarda ise korelasyon elde edilememiştir. Jastreboff‟ un raporuna göre, total işitme kayıplı hastalarının %27’sine tinnitus eşlik etmezken, tinnituslu hastaların %20’si normal işitme eşiğine sahiptir. Kliniklere tinnitus şikayeti ile başvuran hastaların %10 ile %8‟i normal işitme eşiklerine sahiptir. Bu nedenle normal işitme eşiğine sahip tinnituslu hastaların odyogramlarında işitme kaybının olmadığından dolayı bu kişilerde tinnitus oluşum 2 mekanizmasını açıklamak oldukça zordur. Çünkü bu kişilerde tinnitus algısı işitme kaybı ile ilişkili değildir.
Normal işitme eşiğine sahip tinnituslu hastalarda tinnitus mekanizmasının oluşumunda Jastreboff’un ortaya attığı “ Dış Tüy ve İç Tüy Hücre Sistemindeki Uyumsuz Hasarlanma” teorisine göre , dış tüy ve iç tüy hücreleri arasındaki fonksiyonel seviyelerinin farklılığının , tinnitusla ilişkili sinirsel aktiviteyi oluşturan dorsal koklear nükleustaki hücrelerinin dengesiz uyarı üretmesine neden olduğudur. Dış tüy ve iç tüy hücre sistemindeki uyumsuz hasarlanma; iç tüy hücrelerin iyi fonksiyon gösterip dış tüy hücrelerinin hasarlı olduğu yerlerde meydana gelebilir. Bu teori işitme kaybı olmayan kişilerde tinnitus, dış tüy hücrelerinin %30’undan fazlasının difüz hasarlanmaya bağlı olduğunu ve bunun da saptanabilir bir işitme kaybına neden olmadığını açıklayabilir. Dış ve iç tüy hücrelerinin uyumsuz hasar nedeniyle kokleanın etkilenen bölümüne uyan frekansa yakın frekansta tinnitus oluşabilir.
Otoakustik emisyon; herhangi bir ses uyaran verilerek ya da vermeyerek normal ya da normale yakın işitmenin varlığında, kokleanın dış tüy hücrelerinde beliren bir tür akustik enerjinin varlığını ortaya koymaktadır.
Off frequency-listening; hedef frekansta verilen uyaranın kokleadaki, spesifik frekans alanın cevap vermesi yerine kokleanın diğer alanlarında bulunan sağlıklı iç tüy hücrelerinin cevap vermesidir. İç tüy hücrelerin ya da nöronların hedef alanda fonksiyonu iyi olmadığında off frequency listening meydana gelir ve bu alan “Dead Region(Ölü Bölge)” olarak isimlendirilir. Ölü bölge tespiti için TEN(Thersold Equalizing Noise) testi uygulanmaktadır. TEN testi uygulamasında testin temel prensibi broad band gürültü kullanarak off-frequency listening olup olmadığını kontrol etmektir Broad band gürültü, normal işitmeye sahip olan ve ölü bölge olmayan işitme kayıplı dinleyiciler için ve geniş frekans aralığında hemen hemen eşit maskelenmiş eşikleri üstünde üretmek için tasarlanmıştır. TEN testinde, maske eşiği mutlak eşiğin en az 10 dB ve daha üstünde ise ayrıca maske eşiği TEN seviyesinden en az 10 dB ve daha üstünde ise kokledaki o frekans Dead Region olarak kabul edilmektedir.
