İşitsel İşlemleme Bozukluğu
Bölüm 1: Santral İşitsel İşlemleme Bozukluğu Belirtileri
SİİB, konuşma seslerinin alınması ile ilgili işlemleme bozukluğudur. Dili öğrenme bozukluğu değildir. Dil öğrenme güçlükleri olan çocuklar normal aldıkları, işitsel yollarda normal işlemledikleri halde dili öğrenme güçlüğü çekerler. Bu çocukların ise, ya sesleri anlamada/iletmede problemleri olduğu için ya da sesleri işitsel yollarda normal işlemleyemedikleri için dili öğrenmede gecikirler. Örneğin SİİB olan çocuklarda aşağıdakiler belirgin olarak gözlenir:
1. Bir anda işitilip geçen konuşma ifadelerindeki konuşma seslerinin net ayırt edilebilmesi (Phonemic Decoding)
2. Her iki kulağa aynı anda farklı sesler veya kelime ve cümlelere ait seslerin gelmesi (Dichotic/competing listening) ve mesajların işlemlenmesi
3. Her iki kulağa aynı anda gelen sesleri birleştirebilme (Binaural integration)
4. Gürültülü ortamlarda konuşma seslerinin kulağa net gelmediği veya bozuk konuşmalara ait sesleri işittiğinde; ayırt ettiklerinden faydalanarak, ayırt edemediklerinin tahmin edilmesi (Auditory closure)
5. Seslerin şiddet, frekans, süre, seslerin geliş sırası ve aralıklarını ayırt etmektir (Temporal patterning).
SİİB’de gürültülü ortamlarda konuşmayı anlama güçlüğü, en sık görülen bir problemdir. Bu belirtiler, SİİB olan çocukların işitme yoluyla sesleri alma ve işlemleme gelişimlerini etkiler. Bu nedenle işitme yoluyla dil ve konuşmayı öğrenme gelişimleri etkilenir. Erken semptomlar, gecikmiş dil gelişimi, fonolojik (konuşma sesleri) ve okuma bozuklukları, zayıf işitsel hafızadır.
Doç.Dr.Fulya YALÇINKAYA ve Dr. Nuray Bayar MULUK’un 2009 yayınlı derlemeden alıntılanmıştır.
Bidder Tıp Bilimler Dergisi 2009 • Yıl: 1 • Sayı: 3 • 33-38