Vestibüler Sistem Anatomisi

Denge

• Denge, vücudun yerçekimine göre ayakta durmasının (postür) ve hareketlerinin sağlanması ve idame ettirilmesidir
• Dengenin sağlanmasında üç kaynaktan gelen bilgiler kullanılır
  • Vestibüler
  • Proprioseptif
  • Vizüel
• Denge sisteminde aksama olması durumunda baş dönmesi ve dengesizlik oluşur
• Bu tür şikayetleri olan hastalarda problemin en sık görülme yeri vestibüler sistemdir.

Vestibüler Sistem Anatomisi

• İnsan denge sisteminin parçaları
  • Periferik vestibüler sistem: Algı
  • Santral vestibüler sistem: İşlemci
  • Motor cevap
    • Göz hareketleri
    • Pozisyonel hareketler
• Periferik vestibüler duyu organlarından gelen doğrusal ve açısal hareket ve hızlanmalarla ilgili bilgiler santral sinir sisteminde (beyin sapında vestibüler çekirdekler ve serebellum) vizüel ve proprioseptif duyu girdileri ile beraber değerlendirilerek baş ve vücudun pozisyonu algılanır.
• Santral sinir sisteminin vestibüler uyaranlara karşı oluşan cevabı üç ayrı refleks olarak göz, boyun ve vücut kaslarına iletilir
  • Vestibülooküler refleks: VOR
  • Vestibülokolik refleks: VCR
  • Vestibülosipinal refleks: VSR
• VOR: Baş ve vücut hareketi sırasında görüşün / görme alanının stabilizasyonu
• VCR: Hareket sırasında başın stabilizasyonu
• VSR: Düşmeyi önleyen vücut hareketleri, postürel stabilite
• Bu reflekslerin performansı vestibüler çekirdekler tarafından kontrol edilir ve gerektiğinde serebellum tarafından yeniden ayarlanır
• Kortikal seviyedeki destek yavaş ancak daha etkili ve beceriklidir

Periferik Vestibüler Sistem

1. Kemik labirent
2. Zar labirent
3. Tüy hücreleri
4. Vestibüler ganglion (Scarpa Ganglionu)
5. Vestibüler sinir

Santral Vestibüler Sistem

1. Vestibüler Çekirdekler (Nükleuslar)

• Superior
• Inferior
• Medial
• Lateral

2. Serebellum

Periferik Vestibüler Sistem Anatomisi

• İnsan vücudunun en yaşlı en köklü ve en sağlam korunmuş sistemi vestibüler sistemdir 
• Intra uterin 8. haftada oluşmaya başlar, 16. haftada erişkin boyutlarına gelir
• Intrauterin 25. haftada kemikleşmesi tamamlanan labirent kemiğinin içinde yer alır
• Vestibüler sinir yolu ile beyin sapı ile ilişkilidir 

Kemik Labirent

• Temporal kemik içinde yerleşir
• Koklear akuaduktus yolu ile BOS ile bağlantılıdır
• Perilenf sıvısı ile dolu
  • Elektrolit içeriği BOS ile benzer
• Bölümleri
  • Üç yarım daire kanalı
  • Vestibül
  • Koklea

Yarım Daire Kanalları-Semisirküler Kanallar

• Başın her iki tarafında temporal kemik içine yerleşmiş bir uçları genişlemiş 2/3 daire şeklinde olan yapılardır
  • Kemik çapı 6,5 mm
  • Kemik krus çapı 1 mm 
  • Membranöz krus çapı 0,4 mm
  • Ampulla çapı 2 mm
• YD kanalları
  • Anterior (süperior)
  • Lateral (horizontal)
  • Posterior (İnferior)
• Ampulla: Kanalların Utriküle yakın genişleyen kısımları
  • Utriküle üç adet ampulla ve iki adet krus ile bağlantılıdırlar

• Ampulla içinde kristada nöroepiteliyal plak bulunur.
  

Yarım Daire Kanallarının Konumları

• LYDK baş düz pozisyonda iken horizontal düzlem ile 30 derece açı yaptığı için yatar pozisyonda başın 30 derece yükseltilmesi ile vertikal pozisyona gelir. 
  • Kalorik test pozisyonu.
• Oturur pozisyonda baş 30 derece eğilmekle LYDK tam horizontal plana gelir  
  • Rotasyon sandalyesi pozisyonu
  • Utrikul ile aynı seviyededir
• Diğer iki kanal vertikal planda ve  birbirine dik
  • Anterior YDK: Utrikulun üstünde
  • Posterior YDK: Utrikulun altında

Not: Bu konu hakkında mutlaka okuman gereken Meniere Hastalığına göz atmak istersen buraya tıklayabilirsin.

[zombify_post]
[ratings]