Vertigo Nedir ?
İçindekiler
Baş Dönmesi (Vertigo)
Vertigo; Latince "dönmek" fiilinden gelir ve denge sisteminde yaşanan bir sorun nedeniyle meydana gelen baş dönmesidir. Vertigo'yu hastalar, etrafın kendi çevresinde veya kendisinin etraftakilerin çevresinde dönmesi olarak tarif ederler. Eğer dönme olmadan, sadece bir sersemlik varsa, bunu Vertigo'dan çok dizziness (sersemlik) olarak tanımlamak daha doğru olacaktır.
Vertigo, hastaların günlük aktivitelerini kâbusa çevirebilecek, hastayı yatağa düşürüp gözlerini dahi açamayacağı ağrılar yaşatabilecek kadar şiddetli olabileceği gibi sadece zaman zaman bir kayma hissine ve bir göz kararmasına da neden olabilen bir rahatsızlıktır.
Vertigo tanısında kullanılan bazı yöntemler şunlardır:
- Saf Ses Odyometri
- Kafatası röntgeni
- VNG eşliğinde Bitermal Kalorik Test
- VEMP
- Postürografi
- Vertigo'nun tedavisinde ise: ilaç tedavisi, Semont, Epley ve Log Roll (barbekü) manevrası tedavisinin yanında cerrahi tedaviler de uygulanır.
Vertigo'ya neden olan hastalıklar nelerdir?
Vertigo, oluşma kaynağına göre Periferal ve Santral Vertigo olarak ikiye ayrılır.
1. Periferal Vertigo
Periferal Vertigo'nun nedeni, iç kulak veya vestibüler organlarda meydana gelen bozukluktur.
İç kulak kaynaklı Vertigo'nun en önemli sebepleri şu hastalıklardır:
- Benin Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV)
- Meniere Hastalığı
- Vestibuler Nörit
- Kulakta Perilenf Fistülü
Vestibüler sinirden kaynaklanan nedenler ise:
- Menenjit
- Sifiliz
- Viral (Kabakulak)
- Tümör (Akustik Nörinom, Menenjiom)
İç kulağı etkileyen soğuk ve travma gibi durumlar ve bazı antibiyotik türleri de bu tür Vertigo'ya neden olabilir.
2. Santral Vertigo
Santral Vertigo ise beyinde bulunan denge merkezlerindeki sorundan kaynaklanır. Duruma; konuşma bozuklukları, çift görme, yutma bozukluğu gibi bulgular eşlik eder. Şiddetli denge bozukluğu sık görülür. Santral Vertigo'nun en sık görülen nedenleri migrene bağlı Vertigo, Multiple Skleroz (MS), otoimmun iç kulak hastalığı ve beyin damar hastalıklarıdır.
Vertigo tanısı nasıl konur?
Vertigo tanısında, hastalık öyküsü çok önemlidir. Vertigo; bir hastalık değil, hastalık belirtisi olduğundan doktorunuz yaşadığınız baş dönmesinin özelliğine göre size tanı koyacaktır.
Vertigo tanısı için:
Denge sistemimiz, birkaç farklı sistem tarafından denetlendiğinden ayrıntılı bir muayene gerektirir ve tetkik gerektirir. Hasta, öncelikle KBB ve nöroloji uzmanları tarafından muayene edilmeli; muayene, gerekirse göz, dâhiliye ve fizik tedavi uzmanları tarafından desteklenmelidir.
Rahatsızlığa teşhis koymada izlenecek yöntemler çeşitlilik gösterebilmektedir. Doktorunuz, baş dönmenizi tarif etmenizi isteyecektir. Bunun bir göz kararması mı yoksa bir hareket hissi mi olduğunu, ne kadar sürdüğünü, işitme kaybı, mide bulantısı olup olmadığını soracaktır. Hangi durumların baş dönmesi oluşturduğu da sorulabilir. Genel durumunuz, ilaç alıp almadığınız, kafa travması, son zamanlarda geçirilmiş bir enfeksiyon ile kulağınız ve sinir sisteminizle ilgili birçok soruya cevap vermek durumunda olabilirsiniz. Doktorunuz, ayrıntılı muayenenizi gerçekleştirdikten sonra sinir sistemiyle ilgili bazı testler yapacaktır.
İç kulak; hem işitme, hem de dengeyle ilgili olduğu için dengedeki bir problem, işitmeyi olumsuz yönde etkileyebilir ya da işitmedeki bir rahatsızlık denge problemlerine yol açabilir. Bu nedenle doktorunuz, işitme testinin yapılmasını talep edebilir.
Bazı durumlarda kafatasınızın röntgenini, tomografisini veya manyetik rezonans ile görüntülenmesini veya iç kulağınızı uyarmak için kullanılan sıcak veya soğuk sudan sonra göz hareketlerinizi izleyecek bir test (Elektronistagmografi – ENG) isteyebilir. Bazı durumlarda da kalbinizin değerlendirilmesini veya bazı kan testlerini önerebilir. Her hasta için her test gerekmemektedir. Doktorunuzun kararı hangi testlerin gerekli olduğunu belirleyecektir. Benzer olarak, önerilen tedavi de konulan teşhis ile ilişkili olacaktır.
Vertigo nasıl tedavi edilir?
Hastaya Vertigo teşhisi konulduktan sonra sebebe yönelik özel tedavi planlanmalıdır. Vertigo tedavisinde KBB, nöroloji, dâhiliye, fizik tedavi değerlendirmeleri gerekebilir. Önerilen tedavi, konulan teşhis ile ilişkili olacaktır. Yılda en az bir kez kontrol muayenesinin yapılması ve ilaçların düzenli kullanımı önerilmektedir.
Tedavi, doktorunuzun muayene sırasında yaptıracağı basit bazı hareketlerden, cerrahi tedaviye uzanan geniş bir yelpazeyi kapsar.
[zombify_post]