? Santral İşitme Yolları +9

Santral İşitme Yolları ile ilgili bir çok yazı paylaştık. İlgili yazıları hemen buradan bulabilirsiniz: 1 , 2 , 3 , 4

Santral İşitme Yolları Nelerdir?

İşitsel bilginin işlenmesi için santral işitme yollarında yedi önemli nokta bulunmaktadır. Bunlar medulla oblongata, koklear nukleus, superior olivar kompleks, mezensefalonda lemniskus lateralis, inferior kollikulus ve superior kollikulus, talamusta medial genikulat cisim, son olarak da bilginin işlendiği işitme korteksi.

VIII. KRANİAL SİNİR

VIII. Kranial sinir; süperior vestibüler, sakküler, posterior ampuller ve koklear sinirden oluşur. Otik kapsülde farklı kemik kanalda bulunan bu yapılar; internal akustik kanalda fasiyal ve intermedius sinirleriyle birlikte seyreder. İnternal akustik kanal transvers falsiform krest aracılığıyla süperior ve inferior kompartmanlara ayrılır. Fasiyal, intermedius ve superior vestibüler sinirler süperiorda; sakküler ve koklear sinirler inferior kısımda bulunur. İnternal akustik kanal veya porus akustikus internusta koklear sinir vestibüler dallar ile birleşir. İnternal akustik kanal içinde vestibüler sinirin sakküler kısmı koklear sinirin longitudinal fissürüne sokulan vestibülokoklear anastomozu (Oort anastomozu) oluşturur.

Koklear sinir lifleri spiral şekilde seyreder ve kokleotopik bir organizasyona sahiptir. Bazal turn lifleri periferde yerleşirken, kokleanın apeksini innerve eden lifler daha derindedir. Koklear ve vestibüler sinirler labirentten beyin sapına kadar 90 derece rotasyon yapar. İnternal akustik kanal’da anteroinferior konumda olan koklear sinir beyin sapına vestibüler sinire göre posterior ve lateral olarak girer. VIII. Kranial sinir iki köke ayrılır ve pontomedüller bileşkede beyin sapına girer.

Koklear kısım vestibüler kısımdan serebellar pedinkülle ayrılır. Koklear sinir restiform cismin üzerinden geçer ve onun ventromedial yüzünün üzerinde anteroventral koklear nükleusa girer. Her bir dal sinir kökünün içinde inen ve çıkan dallara ayrılır. İnen dal posteroventral ve dorsal koklear nükleusları innerve eder, çıkan dal ise anteroventral koklear nükleusu innerve eder. Vestibüler lifler restiform cismin altından geçer ve beyin sapında dorsal olarak ilerlemek için trapezoid cisme penetre olurlar.

Kranial Nükleuslar

Koklear sinirin işitsel verileri iletimi için ilk zorunlu sinaps koklear nükleusta bulunmaktadır. Nükleuslar, VII. kranial sinirin giriş noktasının yanında, pontomedüller kavşakta, simetrik olarak yerleşmiştir. Koklear nükleuslar; ventral koklear nükleus ve dorsal koklear nükleus olmak üzere iki büyük alt gruba ayrılır. Ventral koklear nükleus da, anteroventral koklear nükleus ve posteroventral koklear nükleus olmak üzere iki parçaya ayrılır. Anteroventral koklear nükleus da kendi içinde ön ve arka olarak ikiye ayrılır. Hücreler morfolojik özelliklerine göre; sferik hücreler, globüler ‘’bushy’’ hücreler, multipolar (stellat) hücreler, octopus hücreleri ve granüler olmak üzere farklı yapıda hücre kümeleri oluşturur. Bu hücreler, farklı frekansları temsil eden sinir liflerini aldıklarından, fizyolojik yanıt karakteristikleri de birbirinden farklıdır.

Kokleanın bazal bölgesinden gelen lifler sıklıkla dorsal nükleuslarda, apeksten gelenler ise ventral nükleuslarda sonlanır. Her hücrenin en hassas olduğu tek bir frekans vardır ve buna ‘karakteristik frekans’ adı verilir. Hücrelerden çıkan aksonlar üç demet oluşturur: ventral akustik stria (Trapezoid cisim), intermediate akustik stria (Helde striası) ve dorsal akustik stria (Monakow striası). Ventral akustik stria, medullayı geçerek süperior lateral oliva, süperior medial oliva ve inferior kollikulusta sonlanır.

Süperior Olivar Kompleks

Süperior olivar kompleks, ponsun gri cevherinin hemen arka-alt kısmında koklear nükleus seviyesinde yerleşmiştir. Her iki kulaktan gelen nöronlardan iletilen bilginin entegre edildiği ilk seviyedir. Bu bilgiler hem daha üst merkezlere (lateral lemniskus ve inferior kollikulus), hem de koklear nükleus ve kokleaya iletilir.

Akustik algı, daha yüksek ses veya daha erken gelen ses tarafına yerleşiktir. Süperior olivar kompleks birkaç çekirdekten oluşur. Bunlar süperior olivanın medial çekirdeği, süperior olivanın lateral çekirdeği, trapezoid cismin medial çekirdeği ve periolivar çekirdektir. Trapezoid cisim üzerindeki işitsel uzanımın tüm seviyelerinde binaural seviye ve zaman farklılıklarına duyarlı üniteler vardır. Periolivar çekirdek birkaç parçadan oluşur ve diğer çekirdeklerin çevresinde yerleşmiştir. Süperior olivanın medial çekirdeği bipolar nöronlardan, lateral çekirdeği ise multipolar nöronlardan oluşur. Süperior olivar kompleks, lateral lemniskus ve inferior kollikulusa çıkan lifler gönderir. Süperior olivar kompleksin inen lifleri ise korti organının titrek tüylü hücrelerine gider. Olivokoklear demet, miyelinli liflerden oluşan iç ve miyelinsiz liflerden oluşan dış olmak üzere iki demetten oluşur.